Bibliofiel
joukjevv van Velen
leest nu: Grand Hotel Europa (p. 15)
vindt het: “bloemrijk taalgebruik”
Lezen is mijn grootste liefhebberij, al van jongs af aan; lekker meeliften op de fantasie van de schrijver, je wereld verruimen buiten je zo bekende, vertrouwde en soms ook verwenste, directe leefomgeving. De plezierigste ontsnapping uit het dagelijks leven. Meestal onderstreep ik wat ik mooi vind in de kantlijn, of ik schrijf er wat bij. Daarom leen ik weinig boeken uit, en nog minder van de bieb. Het mooiste is, vind ik, wanneer ik iets aan een boek overhoud; dat kan inhoudelijk zijn, maar ook vorm en taalgebruik. Het liefst lees ik boeken in hun oorspronkelijke taal, maar ja verder dan onze drie buurlanden kom ik niet. Gemis? Jazeker, meerdere: ik kan bijvoorbeeld geen Frans.
Bijzonder: ik schrijf in elk boek wanneer ik het gelezen heb. Op een keer zie je dan wanneer je een boek nog eens oppakt. Soms lees ik er twee of drie tegelijk. Als ik een boek gelezen heb, schrijf ik altijd op wat ik ervan vind. Het mooiste boek vind ik een verwarrend etiket, dat is zo sterk afhankelijk van de (leef)tijd waarop ik het lees/las. Vrij recent is dat 'De Boekendief', zeer beschrijvend, voor mij niet te wollig, met een fantastische verteller. Dit boek heb ik drie keer gelezen.
»
Welkom op Boeklezers.nl
Boeklezers.nl is een netwerk voor sociaal lezen. Wij helpen lezers nieuwe boeken en schrijvers ontdekken, en brengen lezers met elkaar en schrijvers in contact. Meer lezen »
Over Dylan, Nobel, Mulisch, Nick Drake, en de waarde van roem
Hebben literatuur en muziek iets met elkaar gemeen?
Ik dacht, ik schrijf iets over literatuur en muziek, over hun unieke samensmeltingen, over symbiose, verweving, kruisbestuiving of verzin een andere omschrijving. Als je wel eens het Literatuurhuis in hartje Utrecht aan de Oudegracht hebt bezocht of bezoekt, is dit gemakkelijker te begrijpen. Dat is een culturele schatkist barstensvol literaire evenementen en muzikale zijstapjes. Heerlijk om even uit de dolle draaimolen van het leven te stappen, stil te staan en je te verwonderen over iets waaraan je anders voorbijschiet.
Zondag 12 januari 2014, nu al weer drie jaar geleden, was een fijne middag vol minicolleges over literatuur en muziek. Sprekers vertelden daar over poëtische, literaire werken of muziekstukken, ondersteund door fragmenten van taal en muziek. Het begon die dag met de mysterieuze wereld van Jim Morrison (The Doors) en zijn(hun) psychedelische rock uit de jaren 60. Morrison praat eigenlijk meer dan hij zingt; op een trage verleidelijke manier mijmert hij - zoals gezegd werd - over bijvoorbeeld onweerstaanbare godinnen en genadeloos geweld. Zo ging het in een zestal prettige colleges van de Doors naar Satie die muziek schreef gebaseerd op literaire werken, tot hoe de Beatles een inspiratiebron voor boek- en verhalentitels waren voor de schrijver Haruki Murakami. Ik ging weg met het gevoel dat in literatuur en muziek gewoon alles (samen) kan en mag.
Bob Dylan is in mijn ogen een nog levende kruisbestuiving tussen literatuur en muziek. Ongeveer 45 jaar geleden stonden bij ons op de middelbare school songteksten van hem op de literatuurlijst voor het eindexamen Engels. Waren we toen onze tijd al zo ver vooruit of onbewust helderziend dat hij in 2016 de Nobelprijs voor literatuur zou mogen ontvangen? Ik vind het echt heel goed te billijken dat hij die prijs en bijbehorende roem heeft gekregen, en riskeer daarmee dat Mulisch zich misschien wel omdraait in zijn graf, dat is dan maar niet anders.
Wat is roem? Wat is nu eigenlijk de waarde van roem?
Iemand die (waarschijnlijk) nooit de Nobelprijs voor de Literatuur zal ontvangen, is Nick Drake, de uiterst muzikale, publiekschuwe Cambridge student Engelse literatuur die al in 1974 op 26 jarige leeftijd overleed, zo jong nog, ontgoocheld, een complete buitenstaander en volstrekt teruggetrokken in zichzelf, overtuigd dat hij zijn doelpubliek onvoldoende kon bereiken. Slechts drie albums zijn er tijdens zijn leven uitgebracht, met die kenmerkende, breekbare stem en zijn uiterst geraffineerde, hypnotiserende gitaarspel met fantastische stemmingen en akkoorden, overlopend van melancholie.
Zichzelf begeleidend met zijn hiertoe omgestemde gitaar (E en A op B gestemd) en de capodastro op vijf zong hij zijn lied over roem, waaraan ik met liefde toevoeg voor een ieder die niet (h)erkend wordt of die ongezien door het leven gaat – laat hij of zij toch troost vinden in het volgende lied, want je bent heus niet alleen. En omgekeerd, misschien wel belangrijker: beschouw de ander niet als vanzelfsprekend, want als hij of zij er niet meer is, zul je pas beseffen dat er een gat in je leven gekomen is.
https://www.youtube.com/watch?v=N3PjHpIWxZk
Fame is but a fruit tree (Nick Drake)
Fame is but a fruit tree
So very unsound.
It can never flourish
'Till its stock is in the ground.
So men of fame
Can never find a way
'Till time has flown
Far from their dying day.
Forgotten while you're here
Remembered for a while
A much updated ruin
From a much outdated style.
Life is but a memory
Happened long ago.
Theatre full of sadness
For a long forgotten show.
Seems so easy
Just to let it go on by
'Till you stop and wonder
Why you never wondered why.
Safe in the womb
Of an everlasting night
You find the darkness can
Give the brightest light.
Safe in your place deep in the earth
That's when they'll know what you were really worth.
Forgotten while you're here
Remembered for a while
A much updated ruin
From a much outdated style.
Fame is but a fruit tree
So very unsound.
It can never flourish
'Till its stock is in the ground.
So men of fame
Can never find a way
'Till time has flown
Far from their dying day.
Fruit tree, fruit tree
No one knows you but the rain and the air.
Don't you worry
They'll stand and stare when you're gone.
Fruit tree, fruit tree
Open your eyes to another year.
They'll all know
That you were here when you're gone.
-
